Alanya Ziraat Odası Başkanı Tahir Göktepe, 2025 yılının tarım bilançosunu açıkladı. Girdi maliyetlerinin yüzde 40’a dayandığı yılda, çiftçinin yüzde 75’i ya zarar etti ya da "Başa baş" çıkabildi. Göktepe, "Planlı üretim artık bir tercih değil, zorunluluk" dedi
TARIMIN başkenti Alanya’da 2025 yılı, üretim azmi ile ekonomik gerçeklerin çarpıştığı bir yıl olarak kayıtlara geçti. Alanya Ziraat Odası Başkanı Tahir Göktepe, yıl sonu değerlendirmesinde üreticinin yüksek maliyet, pazar daralması ve borç kıskacı altında verdiği mücadeleyi çarpıcı rakamlarla özetledi.
MALİYET FIRTINASI ÜRETİCİYİ VURDU
2024 yılına oranla girdi maliyetlerinde yaşanan devasa artış, çiftçinin belini büktü. Gübrede yüzde 55, bitki koruma ürünlerinde yüzde 45 ve elektrikte yüzde 30’u bulan artışlar, satış fiyatlarının çok üzerine çıktı. Göktepe, "Üreticimiz girdisini peşin alıp ürününü vadeli satmak zorunda kaldı. Bu durum nakit akışını kilitledi, çiftçi yeni sezona yine borçla girdi" dedi.
2025 GİRDİ MALİYET TABLOSU
Gübre: Yüzde 35–55
Bitki koruma ürünleri: Yüzde 30–45
İşçilik: Yüzde 25–40 Elektrik (özellikle sulama): Yüzde 30
Nakliye ve ambalaj: Yüzde 20–30
Kira ve arazi maliyetleri: Yüzde 15–25
Genel ortalama maliyet artışı: Yüzde 30–40
Başkan Göktepe’nin paylaştığı verilere göre, Alanya’da üretim yapan çiftçilerin sadece yüzde 25’i yılı karla kapatabildi. Üreticilerin yüzde 35’i doğrudan zarar ederken, yüzde 40’lık kesim ise "Başa baş" noktasına ancak ulaşabildi. Özellikle küçük ve orta ölçekli aile işletmelerinin, büyük ve planlı işletmelere göre çok daha fazla sarsıldığı görüldü.
Güllü'nün ölümünde şok gelişme: Oğlu sessizliğini bozdu!
Güllü'nün ölümünde şok gelişme: Oğlu sessizliğini bozdu!
"KAZANDIM AMA GEÇİMİME YETMEDİ"
Pazar hacminde yaşanan yüzde 8-12’lik daralma ve iç pazardaki alım gücü düşüşü, Alanya’nın lokomotif ürünlerini de etkiledi.
Muz: İthalat baskısı ve rekabet fiyatları baskıladı.
Avokado: Fiyat dalgalanmaları üreticiyi tedirgin etti.
Sebze: Domates ve biberde maliyet kazancın önüne geçti.
TARIM ALANLARI DARALIYOR
Göktepe, Alanya genelinde tarım alanlarında yüzde 3 ile yüzde 6 arasında bir daralma yaşandığına dikkat çekerek tehlike çanlarını çaldı. Konut ve turizm sektörünün yarattığı arazi baskısının yanı sıra, genç nüfusun tarımdan uzaklaşması geleceğe dair riskleri artırıyor.
ALANYA TARIMI YOL AYRIMINDA
2025 yılı verileri ışığında Alanya tarımının sadece dönemsel bir kriz değil, yapısal bir dönüşüm ihtiyacı içinde olduğu görülmektedir. Ortaya çıkan tablo şu iki kritik tespiti zorunlu kılmaktadır:
KÜÇÜK ÜRETİCİNİN "EKONOMİK SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK" SINIRI:
Küçük ve orta ölçekli aile işletmelerinin daha fazla sarsılması, Alanya'da tarımın artık "bireysel çaba" ile değil, ancak endüstriyel verimlilik ile ayakta kalabildiğini kanıtlıyor. Eğer acilen kooperatifleşme yoluyla tedarik ve satış gücü birleştirilmezse, aile işletmelerinin yerini hızla büyük tarım şirketlerine veya tarım dışı sektörlere bırakması kaçınılmazdır.
ÜRÜN DESENİNDE "PAZAR DOYGUNLUĞU" VE PLANLAMA RİSKİ
Muz ve avokado gibi lokomotif ürünlerde yaşanan fiyat dalgalanmaları, bu ürünlerin "alternatifsiz" döneminin sona erdiğini gösteriyor. Üreticinin plansız bir şekilde aynı ürünlere yönelmesi arz fazlası yaratarak fiyatları baskılamaktadır.
"ÜRETİCİNİN AZMİ VAR AMA DESTEK ŞART"
Tahir Göktepe, tüm zorluklara rağmen üreticinin toprağını terk etmediğini vurgulayarak sözlerini şöyle tamamladı: "Üreticimizin azmi güçlü ancak bu sürdürülebilir değil. Girdi maliyetleri kontrol altına alınmalı, kooperatifleşme hızlanmalı ve devletimiz doğru planlama modelleriyle üreticinin alın terini korumalıdır."